Ngoài cổ phiếu, chứng khoán phái sinh còn là công cụ hữu ích giúp nhà đầu tư sinh lợi nhuận. Cùng HVA tìm hiểu chứng khoán phái sinh ngay bên dưới bài viết này nhé.
Chứng khoán phái sinh là gì?
Chứng khoán phái sinh (Chứng khoán PS) là một công cụ tài chính phức tạp, nhưng lại vô cùng hấp dẫn đối với các nhà đầu tư muốn đa dạng hóa danh mục và tăng lợi nhuận. Khác với chứng khoán cổ phiếu đại diện cho quyền sở hữu một phần trong công ty, chứng khoán phái sinh là một hợp đồng có giá trị phụ thuộc vào giá của một tài sản cơ sở khác, như cổ phiếu, chỉ số, hàng hóa, tỷ giá hối đoái,…
Đặc điểm chính của chứng khoán phái sinh
Các loại chứng khoán phái sinh bao gồm các sản phẩm như tùy chọn (options), hợp đồng tương lai (futures), hợp đồng chênh lệch (forwards), và các sản phẩm phái sinh khác. Dưới đây là một số đặc điểm chính của chứng khoán phái sinh:
- Chứng khoán phái sinh cho phép nhà đầu tư tham gia vào nhiều thị trường và tài sản khác nhau mà không cần sở hữu trực tiếp tài sản cơ sở.
- Nhà đầu tư có thể sử dụng chứng khoán phái sinh để tăng tỷ lệ sinh lời hoặc lỗ so với việc đầu tư trực tiếp vào tài sản cơ sở.
- Chứng khoán phái sinh cung cấp công cụ để bảo vệ đầu tư khỏi rủi ro giá cả.
- Giá trị của chứng khoán phái sinh dao động dựa trên giá của tài sản cơ sở mà nó đại diện.
- Thị trường phái sinh là nơi mà các hợp đồng phái sinh được trao đổi, thường có sự tham gia của các nhà đầu tư và các tổ chức tài chính.
Chứng khoán phái sinh đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý rủi ro, tối ưu hóa lợi nhuận và tham gia vào các thị trường tài chính toàn cầu.
Đáo hạn phái sinh là gì?
Đáo hạn phái sinh là ngày cuối cùng của hợp đồng phái sinh mà tại đó hợp đồng đó sẽ được giải quyết. Trong giao dịch phái sinh như tùy chọn (options) hoặc hợp đồng tương lai (futures), đáo hạn là ngày mà các bên tham gia giao dịch phải quyết định liệu họ sẽ thực hiện hợp đồng đó hay không.
Đáo hạn trong tùy chọn
Trong tùy chọn, người mua tùy chọn có quyền quyết định liệu họ sẽ mua hoặc bán tài sản cơ sở theo điều kiện đã định trong hợp đồng. Nếu tùy chọn đáo hạn và không được thực hiện, thì hợp đồng sẽ trở nên không hợp lệ và không còn giá trị.
Đáo hạn trong hợp đồng tương lai
Trong hợp đồng tương lai, các bên cam kết mua hoặc bán tài sản cơ sở ở một giá nhất định vào thời điểm đáo hạn. Nếu hợp đồng tương lai đáo hạn, các bên sẽ thực hiện giao dịch tương ứng với điều khoản của hợp đồng.
Ý nghĩa của đáo hạn
- Đáo hạn quan trọng vì nó đưa ra quyết định cuối cùng về việc thực hiện giao dịch tại giá đã đồng ý trước đó.
- Đối với nhà đầu tư, đáo hạn có thể tạo ra cơ hội lớn hoặc rủi ro lớn, tùy thuộc vào tình hình thị trường và quyết định của họ.
Cách chơi chứng khoán phái sinh
Chơi chứng khoán phái sinh đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức và hiểu biết chuyên sâu về thị trường tài chính, khả năng phân tích kỹ thuật và rủi ro. Dưới đây là cách chơi chứng khoán phái sinh cho người mới bắt đầu, chẳng hạn như giao dịch tùy chọn, hoặc hợp đồng tương lai:
Bước 1: Nắm vững kiến thức cơ bản
- Hiểu về chứng khoán phái sinh: Nắm rõ các loại chứng khoán phái sinh, cách hoạt động và ảnh hưởng của chúng đối với thị trường.
- Học về rủi ro và chiến lược giao dịch: Hiểu biết về cách quản lý rủi ro và xác định chiến lược giao dịch phù hợp.
Bước 2: Mở tài khoản giao dịch
- Chọn một công ty môi giới (broker): Chọn một công ty môi giới uy tín và đáng tin cậy để mở tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh.
- Nạp tiền vào tài khoản: Nạp tiền vào tài khoản giao dịch để bắt đầu thực hiện các giao dịch.
Bước 3: Lựa chọn loại chứng khoán phái sinh và chiến lược giao dịch
- Chọn loại chứng khoán phái sinh: Quyết định giao dịch tùy chọn, hợp đồng tương lai hoặc các sản phẩm phái sinh khác tùy thuộc vào mục tiêu đầu tư của bạn.
- Xác định chiến lược giao dịch: Phân tích thị trường, xác định mục tiêu và xác định chiến lược giao dịch phù hợp.
Bước 4: Thực hiện giao dịch
- Đặt lệnh giao dịch: Đặt lệnh mua hoặc bán theo chiến lược đã xác định.
- Quản lý rủi ro: Đặt stop-loss để hạn chế rủi ro và quản lý lợi nhuận.
Bước 5: Theo dõi và đánh giá
- Theo dõi thị trường: Theo dõi diễn biến thị trường để điều chỉnh chiến lược giao dịch.
- Đánh giá kết quả: Đánh giá kết quả giao dịch để rút kinh nghiệm và cải thiện chiến lược giao dịch.
Tuy nhiên cần lưu ý một số điều sau:
- Cần thực hiện nghiên cứu cẩn thận trước khi giao dịch.
- Đặt mục tiêu cụ thể và tuân thủ kỷ luật khi giao dịch.
- Sẵn lòng chấp nhận rủi ro và chỉ giao dịch số tiền bạn có thể tự chấp nhận mất.
Thị trường phái sinh là gì?
Thị trường phái sinh là nơi mà các hợp đồng tài chính phái sinh như tùy chọn, hợp đồng tương lai, hợp đồng chênh lệch và các sản phẩm giao dịch phái sinh khác. Trong thị trường phái sinh, các nhà đầu tư không mua hoặc bán trực tiếp tài sản cơ sở mà thay vào đó mua hoặc bán các hợp đồng phái sinh liên quan đến giá của tài sản cơ sở.
Dưới đây là một số điểm quan trọng về thị trường chứng khoán phái sinh:
- Tùy chọn: Tùy chọn cho phép nhà đầu tư mua hoặc bán một tài sản cơ sở ở một giá nhất định trong tương lai. Người mua tùy chọn có quyền, nhưng không phải nghĩa vụ, thực hiện giao dịch.
- Hợp đồng tương lai: Hợp đồng tương lai là cam kết mua hoặc bán một tài sản cơ sở ở một giá nhất định và vào thời điểm cụ thể trong tương lai. Cả hai bên cam kết thực hiện giao dịch.
- Hợp đồng chênh lệch: Hợp đồng chênh lệch là một thỏa thuận giữa hai bên để mua hoặc bán một tài sản cơ sở vào một thời điểm cụ thể trong tương lai với một giá nhất định.
- Mục đích của thị trường phái sinh: Thị trường phái sinh cung cấp cho nhà đầu tư các công cụ linh hoạt để bảo vệ đầu tư khỏi rủi ro giá cả, tìm kiếm cơ hội đầu cơ hoặc tối ưu hóa lợi nhuận thông qua việc sử dụng đòn bẩy tài chính.
Thị trường phái sinh giúp tạo ra một môi trường giao dịch linh hoạt và đa dạng, cho phép các nhà đầu tư và công ty quản lý rủi ro và tìm kiếm cơ hội đầu tư trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Sản phẩm phái sinh là gì?
Sản phẩm phái sinh là các loại hợp đồng tài chính mà giá trị của chúng phụ thuộc hoặc phát sinh từ giá của tài sản cơ sở khác, thường là tài sản tài chính như cổ phiếu, hàng hóa, hoặc chỉ số. Một số ví dụ về sản phẩm phái sinh như sau:
- Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 thì tài sản cơ sở là chỉ số VN30.
- Hợp đồng quyền chọn cổ phiếu Vinamilk thì tài sản cơ sở là cổ phiếu của công ty sữa Vinamilk.
- Hợp đồng hoán đổi lãi suất thì tài sản cơ sở là lãi suất.
Ví dụ về chứng khoán phái sinh
Một số ví dụ về chứng khoán phái sinh mà HVA cung cấp giúp bạn dễ hình dung như sau:
Ví dụ 1: Nhà đầu tư lo ngại giá vàng sẽ giảm
Một nhà đầu tư có thể mua một hợp đồng quyền chọn mua vàng với giá thực hiện thấp hơn giá thị trường hiện tại. Nếu giá vàng giảm xuống dưới giá thực hiện của hợp đồng thì nhà đầu tư này sẽ không thực hiện quyền mua vì mua vàng ngoài thị trường sẽ rẻ hơn. Lúc này, họ chỉ mất đi số tiền đã bỏ ra để mua quyền chọn. Ngược lại, nếu giá vàng tăng lên trên giá thực hiện, họ có thể thực hiện quyền mua và mua vàng với giá đã thỏa thuận trước, sau đó bán ra thị trường với giá cao hơn để kiếm lời.
Ví dụ 2: Công ty sản xuất thép muốn bảo vệ mình khỏi rủi ro biến động giá thép
Một công ty sản xuất thép đã ký hợp đồng bán một lô thép lớn cho khách hàng trong tương lai. Công ty này lo ngại rằng giá thép sẽ giảm trước khi giao hàng, dẫn đến lợi nhuận giảm sút.
Có nghĩa là:
- Bằng cách bán hợp đồng tương lai thép, công ty đã cam kết bán thép với một giá cố định trong tương lai. Trường hợp nếu giá thép giảm thì công ty sẽ mua lại hợp đồng tương lai với giá thấp hơn và vẫn giao hàng cho khách hàng theo giá đã thỏa thuận trước. Nhờ đó, công ty đã bảo vệ được lợi nhuận của mình.
- Ngược lại, nếu giá thép tăng, công ty sẽ phải mua lại hợp đồng tương lai với giá cao hơn, nhưng họ vẫn có thể bán thép trên thị trường với giá cao hơn để bù lại.
Chứng khoán phái sinh là một công cụ tài chính khá phức tạp và rủi ro. Tuy nhiên, nếu được sử dụng đúng cách thì có thể giúp nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục, tăng lợi nhuận và quản lý rủi ro hiệu quả. Đầu tư vào chứng khoán phái sinh đòi hỏi nhà đầu tư cần có kiến thức đầu tư chuyên sâu và kinh nghiệm. Do đó, HVA vẫn khuyên nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ và tham khảo ý kiến của các chuyên gia trước khi quyết định đầu tư vào bất kỳ một loại chứng khoán nào nhé!
