Chỉ số roic là gì? Tìm hiểu roic bao nhiêu là tốt và cách tính để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn giúp nhà đầu tư xác định khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
1. Chỉ số roic là gì?
Việc tìm hiểu chỉ số roic là gì không chỉ giúp đánh giá mức độ hiệu quả trong việc phân bổ vốn của doanh nghiệp, mà còn cung cấp thông tin quan trọng để các nhà đầu tư ra quyết định.
ROIC (Return on Invested Capital) là viết tắt của “Tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư”, một chỉ số tài chính quan trọng dùng để đo lường hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp. ROIC phản ánh khả năng sinh lời từ nguồn vốn đã đầu tư vào các dự án hoặc hoạt động kinh doanh. Khi kết hợp ROIC với WACC (Chi phí sử dụng vốn bình quân gia quyền), người ta có thể xác định chính xác liệu một công ty có đang tạo ra giá trị từ vốn đầu tư hay không.
Ví dụ, nếu một nhà đầu tư rót 200 triệu đồng vào công ty A, và công ty đó có ROIC là 10%, thì mỗi năm nhà đầu tư sẽ thu được lợi nhuận 20 triệu đồng từ số vốn này.
2. Chỉ số roic trong chứng khoán là gì
Trong lĩnh vực chứng khoán, chỉ số đóng vai trò quan trọng trong việc nhận diện cổ phiếu tiềm năng và xây dựng chiến lược đầu tư dài hạn:
- Đối với nhà đầu tư cá nhân hoặc quỹ đầu tư: ROIC là công cụ để sàng lọc các cổ phiếu triển vọng.
- Đối với công ty tài chính: Chỉ số này hỗ trợ việc kiểm soát chi phí và đo lường mức lợi nhuận từ vốn đã đầu tư.
- Đối với các nhà quản lý tài chính: ROIC giúp họ đánh giá triển vọng của các dự án, từ đó điều chỉnh chiến lược phù hợp.
- Đối với cổ đông trong tập đoàn: Chỉ số này được dùng để xác định khả năng tiếp tục đầu tư vốn, dựa trên mức lợi tức ước tính.
3. Chỉ số roic bao nhiêu là tốt
Để đánh giá một doanh nghiệp có ROIC tốt, cần so sánh chỉ số này với WACC của doanh nghiệp.
- ROIC > WACC: Doanh nghiệp đang sử dụng vốn hiệu quả và tạo ra giá trị cho cổ đông.
- ROIC < WACC: Doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả, gây giảm giá trị cho cổ đông.
Sự chênh lệch giữa ROIC và WACC của doanh nghiệp nhìn chung sẽ giảm theo thời gian bởi các doanh nghiệp khác tham gia vào thị trường và bắt buộc phải cố gắng cạnh tranh để có được lợi nhuận cao hơn.
Ngoài ra, so sánh ROIC với trung bình ngành và các đối thủ trong cùng lĩnh vực cũng rất quan trọng. Một doanh nghiệp có ROIC cao hơn trung bình ngành thường được coi là có nền tảng vững chắc và khả năng tăng trưởng ổn định.
Theo chuyên gia, ROIC từ 10% trở lên thường được coi là tốt, cho thấy doanh nghiệp đang tăng trưởng bền vững. Ngược lại, ROIC dưới 2% là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tái đầu tư cho tương lai.
4. Cách tính chỉ số roic
Thực ra, hiện không có công thức tính roic, nhưng hai phương pháp phổ biến thường được sử dụng bao gồm:
Công thức 1:
ROIC = (LỢI NHUẬN SAU THUẾ CÔNG TY MẸ/ VỐN ĐẦU TƯ)*100%
Công thức 2:
ROIC = LỢI NHUẬN HOẠT ĐỘNG RÒNG SAU THUẾ / VỐN ĐẦU TƯ
Trong đó:
- Lợi nhuận hoạt động sau thuế (NOPAT- Net Operating Profit After Tax) là khoản lợi nhuận ròng sau thuế từ hoạt động kinh doanh, được xác định bằng cách lấy lợi nhuận trước thuế trừ đi các chi phí vận hành, bao gồm lương nhân viên, thuế và các khoản chi khác.
- Vốn đầu tư (Invested Capital) là tổng nguồn vốn mà công ty sử dụng cho hoạt động kinh doanh. Con số này bao gồm vốn chủ sở hữu, nợ vay, và thường được tính toán trên cơ sở tài sản cố định, tiền mặt, cùng các khoản đầu tư liên quan.
Cách tính vốn đầu tư:
VỐN ĐẦU TƯ = VỐN CHỦ SỞ HỮU + NỢ – TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG
Ví dụ: Dựa trên báo cáo tài chính của tập đoàn M năm 2021: Lợi nhuận sau thuế công ty mẹ là 4.337 tỷ đồng, vốn đầu tư là 36.092 tỷ đồng. Vậy, tập đoàn M sẽ có chỉ số ROIC là: 4.337/36.092 x 100% = 12%
5. Xem chỉ số ROIC ở đâu?
Để tra cứu chỉ số ROIC của một doanh nghiệp, nhà đầu tư có thể tham khảo từ các nguồn dữ liệu tài chính sau:
5.1. Báo cáo tài chính doanh nghiệp
- Báo cáo lợi nhuận: Chỉ số ROIC có thể được tính từ lợi nhuận sau thuế và các khoản vốn đầu tư được công bố trong báo cáo tài chính hàng năm hoặc hàng quý.
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Cung cấp thông tin về dòng tiền, hỗ trợ xác định chính xác vốn đầu tư và lợi nhuận hoạt động ròng.
5.2. Trang thông tin công bố chính thức của doanh nghiệp
Nhiều doanh nghiệp niêm yết cung cấp báo cáo tài chính, các chỉ số hiệu quả, và tài liệu liên quan trực tiếp trên trang web của họ.
5.3. Các nền tảng dữ liệu tài chính
- Công cụ phân tích chứng khoán: Các trang như Bloomberg, Reuters, hoặc TradingView cung cấp dữ liệu chi tiết về ROIC và các chỉ số tài chính khác.
- Các ứng dụng tài chính: Một số ứng dụng như Finbox, Investing.com, hoặc Cafef (tại Việt Nam) hỗ trợ người dùng tra cứu chỉ số ROIC theo từng doanh nghiệp.
5.4. Báo cáo từ công ty chứng khoán hoặc quỹ đầu tư
Các công ty chứng khoán và quỹ đầu tư thường phát hành báo cáo phân tích doanh nghiệp, trong đó bao gồm cả ROIC. Nhà đầu tư có thể tìm thấy các thông tin này trong các bản tin thị trường hoặc tài liệu nghiên cứu.
6. Ưu và hạn chế của chỉ số ROIC
6.1 Ưu điểm của chỉ số ROIC
- Đánh giá hiệu quả tài chính: ROIC giúp so sánh hiệu suất sử dụng vốn giữa các doanh nghiệp trong cùng lĩnh vực, nhờ đó nhà đầu tư dễ dàng xác định được các công ty hoạt động hiệu quả, giúp đề ra kế hoạch và xem xét lựa chọn những cách đầu tư an toàn.
- Công cụ đo lường quản lý: Chỉ số này phản ánh năng lực quản lý và phân bổ vốn của ban lãnh đạo, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng chiến lược phát triển dài hạn.
- Tác động đến định giá cổ phiếu: ROIC có ảnh hưởng đến chỉ số P/E. Doanh nghiệp có ROIC cao thường thu hút nhà đầu tư, dẫn đến định giá cổ phiếu tăng.
6.2 Hạn chế khi sử dụng chỉ số ROIC:
- Không tính đến nợ vay: ROIC không phản ánh rõ ràng rủi ro từ đòn bẩy tài chính, khiến một số doanh nghiệp có nợ cao vẫn duy trì ROIC ấn tượng.
- Thiếu sự cân nhắc về thời gian: Chỉ số này không phân biệt giữa các dự án đầu tư ngắn hạn và dài hạn, dẫn đến so sánh chưa thực sự công bằng.
- Khác biệt giữa các ngành: ROIC không phù hợp để so sánh giữa các ngành có cấu trúc vốn và chi phí đầu tư khác nhau.
- Dễ bị thao túng: Các thay đổi trong kế toán, như điều chỉnh khấu hao hoặc xử lý tài sản, có thể khiến chỉ số ROIC bị sai lệch.
Kết luận
ROIC là một chỉ số tài chính vô cùng quan trọng giúp các nhà đầu tư và doanh nghiệp đánh giá khả năng sinh lời từ vốn đầu tư. Việc hiểu rõ và áp dụng đúng cách chỉ số này có thể giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn trong việc lựa chọn doanh nghiệp có tiềm năng phát triển bền vững. Tuy nhiên, để có cái nhìn toàn diện và chính xác, cần phải kết hợp ROIC với các yếu tố tài chính khác và phân tích sâu về ngành nghề.Qua bài viết này, HVA tin rằng việc nắm vững chỉ số roic là gì và cách tính toán nó sẽ hỗ trợ bạn trong việc đưa ra các quyết định đầu tư thông minh và hiệu quả. HVA luôn chia sẻ những kiến thức đầu tư bổ ích để bạn có thể trang bị đầy đủ thông tin và đạt được mục tiêu tài chính bền vững.
