Ứng dụng Blockchain trong ngân hàng diễn ra như thế nào? Các chuyên gia tài chính của HVA đã tìm hiểu và chia sẻ thông tin này thật chi tiết cho các độc giả.
Blockchain là gì?
Blockchain là công nghệ được đánh giá cao bởi khả năng truyền tải dữ liệu an toàn nhờ vào hệ thống mã hóa phức tạp. Nó gồm nhiều nút độc lập có khả năng xác thực và bổ sung thông tin mà không cần đến “dấu hiệu của niềm tin”.
Với những đặc điểm này, blockchain đang mở ra một kỷ nguyên mới trong việc giải quyết các nghiệp vụ ngân hàng. Công nghệ này mang lại nhiều lợi ích cho các ngân hàng và đầu tư tài chính, bao gồm:
- Đảm bảo bảo mật cao trước các nguy cơ đánh cắp dữ liệu.
- Tăng tốc độ giao dịch trong thời gian ngắn.
- Giảm thiểu chi phí vận hành.
Hiện nay, blockchain đang được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong các nghiệp vụ tài chính ngân hàng như huy động vốn, tín dụng, thanh toán, tài trợ giao dịch ngoại thương, tài trợ chuỗi cung ứng và phát hành trái phiếu. Tuy nhiên, một số thách thức lớn đang được các quốc gia đối mặt khi ứng dụng Blockchain trong ngân hàng, bao gồm:
- Kiến thức đầu tư về blockchain của nhân sự còn hạn chế.
- Sự khác biệt trong quy trình xử lý nghiệp vụ giữa các ngân hàng.
- Chưa thống nhất về tiêu chuẩn và giao thức.
- Các trở ngại pháp lý khi ứng dụng blockchain trong giao dịch.
- Thiếu tổ chức hay hệ thống chịu trách nhiệm giám sát và điều chỉnh các giao thức toàn cầu.
Mặc dù đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức, blockchain vẫn là công nghệ mà nhiều tổ chức và quốc gia hướng tới. Công nghệ này hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới với các ứng dụng thiết thực cho mọi lĩnh vực, đặc biệt trong tài chính và ngân hàng.
Những ứng dụng Blockchain trong tài chính ngân hàng
Công nghệ này đang được ứng dụng ngày càng mạnh mẽ trong lĩnh vực tài chính ngân hàng:
Thanh toán nhanh chóng hơn
Với sự hỗ trợ của công nghệ blockchain, các ngân hàng có thể xử lý giao dịch thanh toán nhanh chóng và với chi phí thấp hơn. Bằng cách kết hợp blockchain vào hệ thống kiểm soát, các ngân hàng giảm thiểu sự cần thiết phải xác thực từ bên thứ ba, tạo ra một môi trường thanh toán phi tập trung. Điều này giúp rút ngắn thời gian xử lý giao dịch đáng kể so với phương thức truyền thống, mang lại lợi thế cạnh tranh cho ngân hàng so với các công ty Fintech khác.
Giao dịch liên ngân hàng
Cải tiến hiệu quả giao dịch liên ngân hàng cả trong nước và quốc tế là một trong những ứng dụng Blockchain trong ngân hàng. Blockchain tạo ra một môi trường chung giống như sổ cái phi tập trung, giúp các ngân hàng theo dõi và xử lý giao dịch nhanh chóng, công khai và minh bạch. Nhờ vậy, thời gian xử lý giao dịch đã được rút ngắn đáng kể. Ví dụ, trước đây một giao dịch quốc tế liên ngân hàng qua hệ thống SWIFT mất từ 5 đến 7 ngày làm việc, nhưng hiện nay thời gian này đã giảm chỉ còn 24 giờ.
Mua bán tài sản
Thị trường tài chính ngày càng trở nên năng động hơn nhờ ứng dụng Blockchain trong lĩnh vực ngân hàng. Công nghệ này giúp loại bỏ các bên trung gian, chuyển nhượng quyền sở hữu tài sản trong một môi trường đồng nhất. Các tài sản được mã hóa và có thể đại diện cho các tài sản thực tế như tiền điện tử, cổ phiếu, hàng hóa, vàng, bất động sản,… Điều này không chỉ giảm chi phí giao dịch mà còn giảm thiểu rủi ro so với các kênh giao dịch truyền thống. Hơn nữa, người dùng cũng có thể quản lý tài sản số một cách dễ dàng và hiệu quả hơn.
Gây quỹ
Ứng dụng blockchain trong lĩnh vực ngân hàng cũng giúp các doanh nghiệp giải quyết vấn đề huy động vốn một cách hiệu quả hơn. Thay vì phương pháp truyền thống phức tạp, nhiều công ty blockchain đã thực hiện quá trình gây quỹ nhanh chóng thông qua các hình thức như: Initial Exchange Offerings (IEOs), Equity Token Offerings (ETOs) và Security Token Offerings (STOs).
Trong đó, STOs được nhiều quốc gia công nhận hợp pháp và giao dịch được đảm bảo bằng tài sản của doanh nghiệp, vì vậy đã trở thành phương thức gây quỹ phổ biến nhất. Một ví dụ là quỹ đầu tư trái phiếu của Scerri & Concise Ltd được xây dựng thông qua hình thức STOs này.
Tín dụng
Quá trình lập hồ sơ và thẩm định tín dụng tại các ngân hàng thương mại thường khá phức tạp với các bước và tiêu chí như điểm tín dụng, tình trạng sở hữu tài sản,… Tuy nhiên, thông tin này đôi khi bị nhiễu, gây ra sai sót trong việc thu thập dữ liệu do lỗi hệ thống hoặc sự không chính xác từ khách hàng, từ đó ảnh hưởng đến quyết định cho vay. Ứng dụng Blockchain trong ngân hàng giúp đơn giản hóa và cải thiện quy trình tín dụng, làm cho nó nhanh chóng, an toàn và công bằng hơn khi xét duyệt các hồ sơ vay tín chấp.
Tài trợ ngoại thương
Công nghệ Blockchain đang được áp dụng rộng rãi trong hoạt động tài trợ ngoại thương tại các ngân hàng. Công nghệ này giúp đơn giản hóa và rút ngắn thời gian giao dịch bằng cách loại bỏ các quy trình thủ công và các loại giấy tờ phức tạp như hóa đơn, danh sách đóng gói, thư tín dụng L/C,…
Xác minh danh tính số
Để đảm bảo tính xác thực của giao dịch và ngăn chặn các hoạt động gian lận như giao dịch giả mạo hay rửa tiền, mọi giao dịch trong hệ thống ngân hàng đều yêu cầu xác minh danh tính. Mặc dù quy trình này thường mất thời gian, nhưng nhờ ứng dụng của Blockchain trong tài chính ngân hàng, quy trình xác minh được đơn giản hóa mà vẫn bảo đảm an toàn. Người dùng chỉ cần khai báo thông tin và xác thực giao dịch một lần duy nhất, sau đó có thể sử dụng thông tin đó cho các giao dịch tiếp theo. Một giải pháp phổ biến được áp dụng rộng rãi là Zero Knowledge Proof.
Kế toán và kiểm toán
Lĩnh vực này có tính chất quy phạm cao và yêu cầu nghiêm ngặt về các quy định. Các chuyên gia tài chính đã ứng dụng blockchain trong lĩnh vực tài chính ngân hàng để đảm bảo tuân thủ các quy định và tối ưu hóa hệ thống sổ sách kế toán theo nguyên tắc hạch toán kép truyền thống. Blockchain hoạt động như một kiểm toán viên, xác minh mọi giao dịch và bảo đảm tính minh bạch, an toàn cho các hồ sơ tài chính.
Quỹ dự phòng
Quỹ dự phòng trong doanh nghiệp và ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro đến mức tối thiểu. Việc ứng dụng công nghệ blockchain trong lĩnh vực này giúp các nhà đầu tư phân quyền quyết định, giảm sự tập trung trong đầu tư. Đồng thời, với sự hỗ trợ của tiền điện tử, công nghệ này tạo ra một nền tảng cho phép nhiều nhà đầu tư và tư vấn tham gia vào các quỹ dự phòng phi tập trung.
Chuyển tiền ngang hàng P2P
Blockchain cũng giúp giải quyết nhiều vấn đề trong chuyển tiền ngang hàng. Hiện nay, người dùng thường sử dụng nhiều phương tiện thanh toán như tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng và ví điện tử. Nhưng mỗi phương thức này đều có những hạn chế riêng về phạm vi địa lý, thời gian giao dịch và loại tiền tệ. Công nghệ blockchain cung cấp giải pháp với khả năng phân cấp ứng dụng và cho phép chuyển tiền toàn cầu mà không bị giới hạn.
Vừa qua, các chuyên gia tài chính HVA đã cùng bạn tìm hiểu về các ứng dụng Blockchain trong ngân hàng. Công nghệ này đang tạo ra một bước đột phá trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả tài chính ngân hàng. Ngoài những ứng dụng đã đề cập, Blockchain còn được ứng dụng rộng rãi trong các ngành nghề thực tế khác, mang lại hiệu quả rõ rệt. Trong tương lai, kết hợp với trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và Internet vạn vật (IoT), các ứng dụng Blockchain tại Việt Nam dự kiến sẽ phát triển mạnh mẽ hơn nữa.
