Ngày 09/09/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 5/2025/NQ-CP về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Nghị quyết có hiệu lực từ 09/09/2025, thời gian thí điểm 5 năm, tạo khuôn khổ pháp lý để chào bán, phát hành, giao dịch và cung cấp dịch vụ liên quan đến tài sản mã hóa trong phạm vi kiểm soát của Nhà nước.
Tóm tắt điều hành
- Phạm vi: chào bán/phát hành, tổ chức thị trường giao dịch, cung cấp dịch vụ, quản lý nhà nước đối với tài sản mã hóa.
- Nguyên tắc: thận trọng, có kiểm soát, an toàn, minh bạch, hiệu quả; bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên tham gia.
- Thanh toán: thực hiện bằng Đồng Việt Nam (VND).
- Thuế: tạm áp dụng như chứng khoán cho đến khi có chính sách riêng.
- Hiệu lực sau thí điểm: tiếp tục vận hành theo Nghị quyết cho đến khi có văn bản thay thế.
Đối tượng và nguyên tắc tham gia thị trường
- Đối tượng áp dụng: tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa; tổ chức phát hành; tổ chức, cá nhân Việt Nam và nước ngoài tham gia đầu tư/hoạt động trên thị trường theo Nghị quyết.
- Nghĩa vụ công bố thông tin: chính xác, trung thực, đầy đủ, kịp thời; không gây hiểu nhầm.
- Tuân thủ pháp luật chuyên ngành: phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố; giao dịch điện tử; an toàn thông tin mạng; an ninh mạng; bảo vệ dữ liệu…
Chào bán, phát hành tài sản mã hóa
- Chủ thể phát hành: doanh nghiệp Việt Nam (công ty TNHH hoặc cổ phần).
- Tài sản cơ sở: tài sản thực, không bao gồm chứng khoán và tiền pháp định.
- Phạm vi nhà đầu tư: chỉ chào bán/phát hành cho nhà đầu tư nước ngoài; chỉ giao dịch giữa các nhà đầu tư nước ngoài thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ được Bộ Tài chính cấp phép.
- Công bố Bản cáo bạch: tối thiểu 15 ngày trước khi chào bán/phát hành, trên website của tổ chức cung cấp dịch vụ và tổ chức phát hành (theo Mẫu số 01 kèm Nghị quyết).
Tổ chức thị trường giao dịch, lưu ký và các dịch vụ được phép
- Mở tài khoản: nhà đầu tư trong nước đang nắm giữ tài sản mã hóa và nhà đầu tư nước ngoài được mở tài khoản tại tổ chức cung cấp dịch vụ được cấp phép để lưu ký, mua, bán tại Việt Nam.
- Chuyển tiếp 6 tháng: sau 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ đầu tiên được cấp phép, nhà đầu tư trong nước giao dịch không qua tổ chức được cấp phép có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy tính chất, mức độ vi phạm.
- Danh mục dịch vụ của tổ chức được cấp phép:
- Tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa;
- Tự doanh tài sản mã hóa;
- Lưu ký tài sản mã hóa;
- Cung cấp nền tảng phát hành tài sản mã hóa.
- Tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa;
- Nguyên tắc giao dịch: mọi giao dịch tài sản mã hóa phải thực hiện qua tổ chức được cấp phép.
Điều kiện cấp Giấy phép cho doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tổ chức thị trường tài sản mã hóa
Tư cách pháp lý & vốn
- Doanh nghiệp Việt Nam (TNHH/cổ phần), đăng ký ngành nghề phù hợp.
- Vốn điều lệ đã góp tối thiểu 10.000 tỷ VND, góp bằng VND.
Cơ cấu cổ đông/thành viên góp vốn
- ≥ 65% vốn điều lệ do tổ chức nắm giữ.
- Trong đó > 35% vốn điều lệ thuộc ít nhất 02 tổ chức thuộc một hoặc nhiều nhóm: ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm, doanh nghiệp công nghệ.
- Điều kiện tổ chức góp vốn: có tư cách pháp nhân; kinh doanh có lãi 02 năm liền kề; báo cáo tài chính 02 năm được kiểm toán với ý kiến chấp thuận toàn phần.
- Hạn chế sở hữu: mỗi tổ chức/cá nhân chỉ được góp vốn tại 01 tổ chức cung cấp dịch vụ được cấp phép; tỷ lệ sở hữu nước ngoài ≤ 49% vốn điều lệ.
Trụ sở, cơ sở vật chất & công nghệ
- Có trụ sở làm việc, cơ sở vật chất, thiết bị văn phòng và hệ thống công nghệ phù hợp với hoạt động cung cấp dịch vụ.
Nhân sự chủ chốt & đội ngũ nghiệp vụ
- Tổng Giám đốc/Giám đốc: ≥ 02 năm kinh nghiệm tại bộ phận nghiệp vụ của tổ chức thuộc lĩnh vực tài chính, chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, quản lý quỹ.
- Giám đốc Công nghệ (CTO): ≥ 05 năm kinh nghiệm CNTT trong các lĩnh vực nêu trên hoặc tại doanh nghiệp công nghệ.
- Nhân sự an toàn thông tin: ≥ 10 người có văn bằng/chứng chỉ đáp ứng Điều 50 Luật An toàn thông tin mạng.
- Nhân sự nghiệp vụ chứng khoán: ≥ 10 người có chứng chỉ hành nghề.
Hệ thống công nghệ thông tin & an toàn thông tin
- Hệ thống CNTT đạt Cấp độ 4 an toàn hệ thống theo pháp luật về an toàn thông tin trước khi vận hành.
Hệ thống quy trình bắt buộc
Phải ban hành và vận hành tối thiểu các quy trình sau:
- Quản trị rủi ro & bảo mật thông tin;
- Cung cấp nền tảng phát hành tài sản mã hóa;
- Lưu ký & quản lý tài sản khách hàng;
- Giao dịch & thanh toán;
- Tự doanh;
- Phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt;
- Công bố thông tin;
- Kiểm soát nội bộ;
- Giám sát giao dịch;
- Ngăn ngừa xung đột lợi ích, giải quyết khiếu nại & bồi thường khách hàng.
Chính sách thuế và phương thức thanh toán
- Thuế: giao dịch/chuyển nhượng/kinh doanh tài sản mã hóa tạm thời áp dụng như chứng khoán đến khi có chính sách thuế riêng cho thị trường tài sản mã hóa.
- Thanh toán: mọi chào bán, phát hành, giao dịch, thanh toán tài sản mã hóa bằng VND.
Hiệu lực và giai đoạn sau thí điểm
- Hiệu lực: từ 09/09/2025; thí điểm 5 năm.
- Sau khi kết thúc thí điểm: thị trường tiếp tục vận hành theo Nghị quyết cho đến khi có quy định pháp luật sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.
Kết luận
Nghị quyết 5/2025/NQ-CP đánh dấu bước tiến quan trọng trong thử nghiệm có kiểm soát thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Doanh nghiệp dự định tổ chức thị trường cần chuẩn bị năng lực tài chính – công nghệ – nhân sự – quy trình theo bộ điều kiện cấp phép nêu trên, đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt các nghĩa vụ công bố thông tin và an toàn hệ thống.
