Trái phiếu chuyển đổi là một công cụ tài chính linh hoạt, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư với tính linh hoạt và tiềm năng tăng giá. Để thành công trong việc đầu tư vào trái phiếu chuyển đổi, điều quan trọng là hiểu rõ về cơ chế hoạt động và các lợi ích mà nó mang lại. Chiến lược đầu tư vào trái phiếu chuyển đổi đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng về rủi ro và tiềm năng sinh lợi. Bằng việc nắm vững những điều cần biết về trái phiếu chuyển đổi, nhà đầu tư có thể tận dụng tối đa cơ hội và tối thiểu hóa rủi ro trong hành trình đầu tư của mình.
1. Trái phiếu chuyển đổi là gì?
Trái phiếu chuyển đổi là một loại chứng khoán nợ có khả năng được chuyển đổi thành cổ phiếu theo quyết định của trái chủ. Mặc dù thường có lợi suất thấp hơn so với cổ phiếu thông thường, nhưng cao hơn so với trái phiếu doanh nghiệp tiêu chuẩn. Công ty phát hành không bị ép buộc để chuyển đổi, mà thường chỉ tạo ra điều kiện thuận lợi để sự chấp nhận chuyển đổi trở thành lựa chọn hấp dẫn đối với trái chủ. Điều này mang lại sự linh hoạt cho cả công ty và nhà đầu tư khi thực hiện giao dịch trái phiếu chuyển đổi.
Ví dụ về trái phiếu chuyển đổi:
Nhà đầu tư mua trái phiếu chuyển đổi từ công ty A với mệnh giá một triệu đồng và lãi suất 5%. Tỷ lệ chuyển đổi là 25:1, vì vậy giá chuyển đổi hiệu quả là 40.000 đồng/cổ phiếu. Nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu trong 3 năm và nhận lãi suất hàng năm là 50.000 đồng.
Nếu giá cổ phiếu tăng lên 60.000 đồng/cổ phiếu, nhà đầu tư có thể chuyển đổi trái phiếu và nhận được 25 cổ phiếu, tổng giá trị là 150 triệu đồng. Ngược lại, nếu giá cổ phiếu giảm xuống 30.000 đồng/cổ phiếu, nhà đầu tư vẫn hưởng lãi suất hàng năm và nhận lại mệnh giá trái phiếu là một triệu đồng sau khi trái phiếu đáo hạn trong 5 năm.
Giá trị của trái phiếu chuyển đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chủ yếu là giá trị hiện tại của các dòng tiền thanh toán dự kiến từ cả lãi suất và gốc của trái phiếu trong thời gian còn lại của kỳ hạn, được chiết khấu bằng một lãi suất thị trường cụ thể. Lãi suất này được xác định dựa trên lãi suất chung trên thị trường và biên độ rủi ro tín dụng của người phát hành trái phiếu, cũng như các tài sản đảm bảo (nếu có). Khi lãi suất thị trường hoặc biên độ rủi ro tín dụng tăng, tỷ lệ chiết khấu tăng và dẫn đến giảm giá trị của trái phiếu, và ngược lại. Do đó, giá trị của trái phiếu chuyển đổi trên thị trường thứ cấp thường biến động theo các yếu tố này cùng với tình trạng cung cầu.
2. Đặc điểm của trái phiếu chuyển đổi
Đối với nhà đầu tư (trái chủ):
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| – Đảm bảo lãi suất cố định: Nhà đầu tư được đảm bảo hưởng mức lãi suất cố định trên trái phiếu chuyển đổi mà không phải chịu rủi ro từ biến động của thị trường chứng khoán.– Quyền lựa chọn: Nhà đầu tư có quyền lựa chọn chuyển đổi sang cổ phiếu khi giá cổ phiếu tăng, từ đó tận dụng lợi nhuận từ sự tăng giá của cổ phiếu. Ngược lại, nếu giá cổ phiếu giảm, nhà đầu tư có thể giữ nguyên trái phiếu và tiếp tục hưởng lãi suất.– Ổn định trong giá thị trường: Giá thị trường của trái phiếu chuyển đổi thường có chiều hướng ổn định hơn giá cổ phiếu trong thời kỳ thị trường giảm giá, giúp giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư. | – Lợi tức thấp hơn: Trước khi chuyển đổi hoặc nếu không có cơ hội chuyển đổi, nhà đầu tư chỉ được hưởng mức lợi tức thấp hơn so với trái phiếu thông thường.– Rủi ro thanh toán: Có nguy cơ bị thua lỗ nếu người phát hành trái phiếu không thể trả nợ đúng hạn hoặc không thanh toán lãi và gốc một cách đầy đủ.– Thời gian chuyển đổi: Thời gian chuyển đổi thường dài, có thể kéo dài đến khi trái phiếu đáo hạn, điều này có thể tiềm ẩn yếu tố rủi ro và làm giảm tính linh hoạt của đầu tư. |
Đối với doanh nghiệp phát hành:
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| – Lãi suất của trái phiếu chuyển đổi thấp hơn trái phiếu thông thường, cho phép công ty huy động được vốn với chi phí thấp.– Công ty có thể loại trừ chi phí trả lãi cố định khi thực hiện chuyển đổi, vì vậy sẽ giảm được nợ.– Tạo thêm kênh huy động vốn trên thị trường khi việc phát hành cổ phiếu và trái phiếu thông thường không thuận lợi. | – Khi nhà đầu tư chọn quyền chuyển đổi sang cổ phiếu sẽ làm gia tăng lượng cổ đông công ty, dẫn đến thay đổi trong việc kiểm soát và điều hành.– Vốn chủ sở hữu bị pha loãng khi tăng số cổ phiếu lưu hành trên thị trường lúc thực hiện quyền chuyển đổi.– Lợi tức trái phiếu được tính vào chi phí, từ đó được tính trừ vào thu nhập chịu thuế của công ty, ảnh hưởng đến lợi nhuận sau thuế của công ty. |
Mỗi sản phẩm chứng khoán đều có mặt ưu và nhược riêng. Trước khi quyết định mua trái phiếu nhà đầu tư nên tìm hiểu và nghiên cứu về công ty phát hành: Tình hình kinh doanh, các báo cáo tài chính, báo cáo trả lãi cho những đợt phát hành trái phiếu trước đó để đảm bảo tính an toàn đối với kết quả đầu tư của mình.
3. Tính giá trị của trái phiếu chuyển đổi
Nhiều người thắc mắc không biết giá của trái phiếu chuyển đổi sẽ tính theo cách tính giá trái phiếu thông thường, hay là tính theo giá của cổ phiếu sau khi đã chuyển đổi.
Dưới đây sẽ là công thức tính giá chính xác nhất:
Giá trái phiếu chuyển đổi = Giá trị của trái phiếu + Giá trị quyền chuyển đổi
Giá trị của một trái phiếu chuyển đổi được tính bằng tổng số tiền từ dòng tiền thanh toán gốc cộng với lãi suất được áp dụng đối với số vốn ban đầu. Nó đơn giản là số tiền mà nhà đầu tư bỏ ra để mua trái phiếu chuyển đổi cùng với khoản tiền lãi dựa trên lãi suất quy định.
Giá trị của quyền chuyển đổi, tức là giá quyền mua cổ phiếu, phụ thuộc vào giá cổ phiếu hiện tại của công ty phát hành. Các nhà giao dịch trên thị trường so sánh sự chênh lệch giữa giá trị quyền chuyển đổi và giá cổ phiếu để xác định giá trị thực của quyền mua.
Nếu sự chênh lệch là âm, điều đó ngụ ý rằng quyền mua không có giá trị và việc chuyển đổi không cần thiết. Trái lại, nếu sự chênh lệch là dương, điều đó ngụ ý rằng nhà đầu tư nên đầu tư vào trái phiếu chuyển đổi để có thể chuyển đổi thành cổ phiếu.
Giá trị của trái phiếu chuyển đổi không chỉ phụ thuộc vào giá cổ phiếu hiện tại của công ty mà còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác, bao gồm:
- Thời gian thực hiện quyền: Trong thời gian dài hạn, có thêm thời gian cho giá cổ phiếu tăng cao hơn, tăng khả năng mà quyền chuyển đổi sẽ có giá trị cao hơn.
- Biến động của giá cổ phiếu: Mức độ biến động mạnh của giá cổ phiếu có thể làm tăng hoặc giảm giá trị của quyền chuyển đổi. Điều này do sự biến động có thể tạo ra cơ hội lớn hoặc rủi ro lớn cho nhà đầu tư.
- Lãi suất trên thị trường: Sự giảm của lãi suất thị trường có thể làm tăng giá trị của quyền chuyển đổi. Khi lãi suất giảm, giá trị nội tại của quyền chuyển đổi cũng tăng theo tỷ lệ thuận với giá trị quyền chuyển đổi.
Nguồn: Onstocks
