IPO là gì? Tại sao lại phải thực hiện IPO cho doanh nghiệp? Bài viết này sẽ chia sẻ đến bạn tất cả những kiến thức liên quan tới hoạt động IPO này
IPO là gì?
IPO là viết tắt của từ gì? IPO là viết tắt của cụm từ “Initial Public Offering”, có nghĩa là “Phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng”. Đây là thuật ngữ chỉ quá trình một công ty lần đầu tiên huy động vốn từ công chúng bằng cách phát hành cổ phiếu hoặc là việc đưa cổ phiếu của công ty lên sàn các sàn chứng khoán uy tín.
Công chúng trong ngữ cảnh này được hiểu là một nhóm nhà đầu tư đủ lớn với giá trị chứng khoán chào bán cũng đủ lớn. Sau khi thực hiện phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng, công ty sẽ trở thành công ty đại chúng hay còn gọi là công ty cổ phần đại chúng.
Mục đích thực hiện IPO là gì?
Sau khi tìm hiểu IPO nghĩa là gì, tiếp theo hãy cùng tìm hiểu mục đích thực hiện IPO. Tùy vào chiến lược hoạt động, doanh nghiệp thực hiện IPO với các mục tiêu cụ thể như sau:
Huy động vốn
Mục tiêu lớn nhất của IPO là huy động vốn từ công chúng. So với việc chỉ có các cổ đông lớn, IPO giúp doanh nghiệp huy động một lượng vốn lớn hơn nhiều. Đặc biệt, nguồn vốn này không phải là nợ phải trả mà là vốn chủ sở hữu, giúp giảm bớt áp lực trả lãi vay cho doanh nghiệp.
Nâng cao hiệu quả hoạt động
Khi tham gia sàn chứng khoán, doanh nghiệp cần cung cấp thông tin và báo cáo tài chính minh bạch và chuẩn mực. Điều này buộc doanh nghiệp phải cải thiện năng lực quản trị và nâng cao hiệu quả sản xuất để tối ưu hóa lợi nhuận. Trước khi IPO, doanh nghiệp cũng phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về tài chính và tuân thủ các quy định từ trung tâm lưu ký chứng khoán, pháp luật và nhà đầu tư. Nhờ đó, nhà đầu tư có thể sở hữu cổ phiếu với giá thấp và giảm thiểu rủi ro.
Tăng giá trị tài sản
Khi IPO thành công, giá trị của doanh nghiệp sẽ được đánh giá lại và tăng lên đáng kể, dựa vào giá trị thị trường chứ không chỉ là giá trị sổ sách. Nếu doanh nghiệp có nền tảng hoạt động tốt, đợt IPO sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư, giúp giá cổ phiếu tăng trưởng mạnh mẽ cả trong ngắn và dài hạn.
Quảng bá thương hiệu
Mục đích của cổ phiếu IPO là gì? IPO giúp doanh nghiệp gia tăng uy tín và giá trị thương hiệu trên sàn giao dịch tài chính, cũng như tạo sự khác biệt so với các công ty cùng ngành. Đây là một lợi thế cạnh tranh lớn, hỗ trợ tăng trưởng doanh thu cho doanh nghiệp.
Xây dựng văn hóa doanh nghiệp
Việc chuẩn hóa quy trình hoạt động, môi trường văn hóa và các chế độ phúc lợi trong doanh nghiệp sẽ được cải thiện rõ rệt. Điều này thu hút nhân sự tài năng và giúp họ gắn bó lâu dài với sự phát triển của công ty. Đối với doanh nghiệp có chế độ thưởng ESOP, nhân viên sẽ có động lực cống hiến hơn vì cả doanh nghiệp và nhân viên cùng được hưởng lợi.
Nền tảng cho mua bán/sáp nhập
Mục tiêu cuối cùng của IPO là gì? Đó là tạo điều kiện cho các vụ thâu tóm và sáp nhập trong tương lai. Các công ty lớn có thể mua lại những công ty nhỏ hoặc không hiệu quả, tái cấu trúc và gia tăng giá trị chung cho công ty mẹ.
Những điểm cần lưu ý khi IPO trong chứng khoán là gì?
Với nhiều mục đích và ý nghĩa, IPO là một bước tiến quan trọng đối với các doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh và sản xuất. Tuy nhiên, nó cũng mang lại nhiều áp lực cho doanh nghiệp. Dưới đây là những điểm cần lưu ý HVA đã tổng kết mà doanh nghiệp cần quan tâm:
Yêu cầu khắt khe về quản trị
Khi thực hiện IPO, doanh nghiệp phải tuân thủ nhiều quy định pháp lý, bao gồm việc đảm bảo ít nhất 1/3 thành viên là độc lập, cùng với quy trình bầu cử, miễn nhiệm và thay thế thành viên phải được giám sát chặt chẽ. Toàn bộ quy trình hoạt động và báo cáo tài chính cũng sẽ được kiểm tra chi tiết. Vì vậy, đây là một áp lực lớn đối với doanh nghiệp ngay sau khi IPO thành công.
Kiểm soát quyền hoạt động
So với các doanh nghiệp chưa niêm yết, những công ty thực hiện IPO sẽ phải chịu sự giám sát của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đối với các hoạt động như đại hội cổ đông, tăng giảm vốn điều lệ,… Thêm vào đó, tất cả thông tin về doanh nghiệp sẽ phải báo cáo định kỳ công khai cho công chúng và doanh nghiệp cũng phải thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác với các cơ quan nhà nước.
Không phù hợp với công ty nhỏ
IPO không phải là giải pháp cho tất cả các doanh nghiệp. Đối với những công ty quy mô nhỏ và chưa có chiến lược phát triển rõ ràng, việc thực hiện IPO có thể tạo thêm áp lực lớn đối với công tác quản trị thay vì mang lại lợi ích.
Điều kiện doanh nghiệp IPO là gì?
Hiện nay, các yêu cầu đối với doanh nghiệp khi thực hiện IPO như sau:
- Vốn điều lệ ít nhất 30 tỷ đồng tại thời điểm đăng ký IPO, tính theo giá trị sổ sách kế toán.
- Kết quả kinh doanh trong hai năm gần nhất phải có sự tăng trưởng và không thua lỗ lũy kế. Đồng thời, doanh nghiệp không được nằm trong diện truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc vi phạm các quy định pháp lý.
- Phương án hoạt động phải được chuẩn bị chi tiết, giải trình rõ ràng về cách thức sử dụng vốn sau khi chào bán cổ phiếu và có sự chấp thuận từ các cổ đông hiện hữu.
- Tỷ lệ cổ phiếu có quyền biểu quyết phải phân phối cho ít nhất 100 nhà đầu tư, chiếm 15% tổng số cổ phiếu phát hành và những cổ đông này không được là cổ đông lớn. Tỷ lệ này có thể giảm còn 10% đối với doanh nghiệp có vốn điều lệ trên 1.000 tỷ đồng.
- Cổ đông lớn nhất của doanh nghiệp cam kết giữ ít nhất 20% vốn điều lệ trong vòng 1 năm kể từ ngày kết thúc IPO.
- Doanh nghiệp còn cần đáp ứng các yêu cầu về đơn vị tư vấn IPO, tài khoản phong tỏa nhận tiền huy động và cam kết hoạt động trên sàn giao dịch.
Quy trình IPO cho doanh nghiệp
Khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện cần thiết, doanh nghiệp sẽ tiến hành quy trình IPO qua các bước sau:
- Làm việc với đơn vị tư vấn, kiểm toán và tổ chức bảo lãnh (nếu cần) để xây dựng phương án cần thiết.
- Định giá cổ phiếu phù hợp, đây là bước cực kỳ quan trọng. Giá cổ phiếu không nên quá cao vì sẽ khó thu hút nhà đầu tư, nhưng cũng không nên quá thấp vì sẽ không phản ánh đúng giá trị doanh nghiệp và không huy động được đủ vốn.
- Đạt sự đồng thuận với cổ đông về kế hoạch IPO, bao gồm mục đích huy động vốn, phương án sử dụng vốn, cách thức phát hành chứng khoán, đối tượng chào bán,…
- Chuẩn bị các giấy tờ quan trọng như giấy đăng ký IPO, bản báo cáo công ty, các quyết định đại hội cổ đông, bản điều lệ, hợp đồng với đơn vị tư vấn và các văn bản cam kết theo quy định.
- Nộp hồ sơ lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và sau đó chờ đợi văn bản kiểm tra, xác nhận.
- Nếu được chấp thuận, doanh nghiệp sẽ công bố thông tin trên các phương tiện truyền thông cho công chúng.
- Sau khi IPO doanh nghiệp sẽ đăng ký lưu trữ, chuyển giao và thanh toán tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán (VSD) và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Doanh nghiệp cũng cần báo cáo kết quả huy động vốn với các cơ quan có thẩm quyền.
Với các chia sẻ về IPO là gì, doanh nghiệp có thể thực hiện thành công IPO, gia tăng nguồn vốn và đảm bảo sự phát triển bền vững. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết từ HVA để nâng cao kiến thức đầu tư chứng khoán.
