HVA giúp bạn hiểu rõ hơn về công thức tính toán, ưu nhược điểm và cách áp dụng phương pháp chiết khấu dòng tiền qua một ví dụ thực tế ngay dưới bài viết này.
Chiết khấu dòng tiền là gì? Vì sao chúng ta cần chiết khấu dòng tiền?
Chiết khấu dòng tiền (DCF) là một phương pháp định giá tài sản, thường được sử dụng để đánh giá giá trị của một doanh nghiệp, một dự án đầu tư hoặc một tài sản. Phương pháp này dựa trên nguyên tắc cơ bản: Giá trị hiện tại của một tài sản bằng tổng giá trị hiện tại của tất cả các dòng tiền mà tài sản đó mang lại trong tương lai.
Tiền mặt có giá trị khác nhau tùy thuộc vào thời điểm nhận được. Ví dụ, nhận được 100 triệu đồng ngay hôm nay sẽ có giá trị khác so với việc nhận được 100 triệu đồng sau 5 năm. Lý do là vì tiền có khả năng sinh lời, và lạm phát cũng làm giảm giá trị của tiền theo thời gian. Việc chiết khấu dòng tiền giúp chúng ta đưa tất cả các dòng tiền về cùng một thời điểm (thường là hiện tại) để so sánh và đánh giá một cách khách quan.
Công thức chiết khấu dòng tiền
Công thức chiết khấu dòng tiền là công cụ cốt lõi trong việc định giá tài sản, đặc biệt là doanh nghiệp. Công thức DCF có thể được biểu diễn như sau:
DCF = ∑ (CFt / (1+r)^t) + Terminal Value
In there:
DCF: Giá trị hiện tại của doanh nghiệp (Discounted Cash Flow)
CFt: Dòng tiền tự do trong kỳ t
r: Tỷ suất chiết khấu (WACC)
t: Thời kỳ
Terminal Value: Giá trị thanh lý cuối cùng của doanh nghiệp
Các bước định giá cổ phiếu theo chiết khấu dòng tiền
Các bước cơ bản để định giá cổ phiếu theo chiết khấu dòng tiền:
Dự báo dòng tiền tự do
- Dòng tiền tự do: Là lượng tiền mặt mà công ty tạo ra sau khi đã đáp ứng tất cả các nghĩa vụ tài chính và đầu tư cần thiết để duy trì hoạt động kinh doanh.
- Phương pháp trực tiếp: Bắt đầu từ lợi nhuận sau thuế và điều chỉnh các khoản mục không liên quan đến hoạt động kinh doanh.
- Phương pháp gián tiếp: Bắt đầu từ lợi nhuận thuần và điều chỉnh các khoản mục liên quan đến hoạt động tài chính và đầu tư.
Xác định tỷ lệ chiết khấu (WACC)
- WACC: Là chi phí trung bình gia quyền của vốn, phản ánh chi phí mà công ty phải trả để huy động vốn từ các nguồn khác nhau (cổ phiếu, trái phiếu).
- Công thức tính WACC:
WACC = (E/V) * Re + (D/V) * Rd * (1-Tc)
In there:
- E: Vốn hóa thị trường doanh nghiệp
- D: Giá trị thị trường của nợ
- V: Tổng giá trị vốn (E + D)
- Re: Tỷ suất sinh lợi yêu cầu của cổ đông
- Rd: Lãi suất của nợ
- Tc: Thuế thu nhập doanh nghiệp
Tính giá trị hiện tại của dòng tiền
- Công thức DCF:
DCF = ∑ (CFt / (1+r)^t)
In there:
- CFt: Dòng tiền tự do trong kỳ t
- r: Tỷ suất chiết khấu (WACC)
- t: Thời kỳ
Tính giá trị thanh lý
- Giá trị thanh lý: Là giá trị ước tính của doanh nghiệp tại một thời điểm trong tương lai xa.
- Phương pháp tính: Có thể sử dụng mô hình tăng trưởng ổn định hoặc phương pháp bội số.
Tính giá trị cổ phiếu ở hiện tại
- Công thức:
Giá trị cổ phiếu = (Tổng giá trị hiện tại của các dòng tiền + Giá trị thanh lý) / Số lượng cổ phiếu đang lưu hành
Ví dụ về phương pháp chiết khấu dòng tiền
Chúng ta muốn định giá một công ty startup đang phát triển một ứng dụng di động mới. Sau khi phân tích kỹ lưỡng, chúng ta dự đoán công ty sẽ có các dòng tiền tự do như sau trong 5 năm tới. Giả sử WACC (tỷ suất chiết khấu) của công ty này là 12% và chúng ta ước tính giá trị thanh lý tại năm thứ 5 là 800 triệu đồng.
Cách tính chiết khấu dòng tiền thông qua những bước cơ bản sau:
Bước 1: Tính hệ số chiết khấu
- Hệ số chiết khấu = 1 / (1 + WACC)^n
- Ví dụ: Hệ số chiết khấu cho năm thứ 1 = 1 / (1 + 12%)^1 = 0.893
Bước 2: Tính giá trị hiện tại của từng dòng tiền
- Giá trị hiện tại = Dòng tiền tự do * Hệ số chiết khấu
- Ví dụ: Giá trị hiện tại của dòng tiền năm thứ 1 = -50 * 0.893 = -44.65 triệu đồng
Bước 3: Tính giá trị thanh lý
- Giá trị thanh lý hiện tại = Giá trị thanh lý tương lai / (1 + WACC)^n
- Ví dụ: Giá trị thanh lý hiện tại = 800 / (1 + 12%)^5 ≈ 450 triệu đồng
Bước 4: Tính tổng giá trị hiện tại các dòng tiền
- Cộng tổng giá trị hiện tại của các dòng tiền và giá trị thanh lý để được giá trị hiện tại của doanh nghiệp.
Bước 5: Kết luận
- Thông qua việc tính toán bằng phương pháp chiết khấu dòng tiền, giá trị hiện tại của công ty startup này là khoảng 514.71 triệu đồng.
So sánh ưu và nhược điểm của phương pháp chiết khấu dòng tiền
Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF) là công cụ hữu ích trong quá trình định giá doanh nghiệp, tuy nhiên phương pháp này cũng có những ưu và nhược điểm riêng.
Ưu điểm của phương pháp DCF
- Đánh giá giá trị: phương pháp chiết khấu dòng tiền giúp nhà đầu tư đánh giá giá trị thực của một doanh nghiệp dựa trên dòng tiền tương lai mà doanh nghiệp đó tạo ra, không phụ thuộc vào biến động ngắn hạn của thị trường.
- Tính toàn diện: Phương pháp này xem xét toàn bộ bức tranh tài chính của doanh nghiệp, bao gồm cả dòng tiền hiện tại và tương lai.
- Linh hoạt: DCF có thể được áp dụng cho nhiều loại hình doanh nghiệp và dự án khác nhau.
- Cơ sở khoa học: DCF dựa trên nguyên tắc tài chính vững chắc, giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư dựa trên cơ sở logic.
Nhược điểm của phương pháp DCF
- Phụ thuộc vào dự báo: Kết quả của DCF phụ thuộc rất lớn vào độ chính xác của các dự báo dòng tiền tương lai. Nếu dự báo sai lệch, kết quả sẽ không chính xác.
- Tính phức tạp: Việc tính toán DCF đòi hỏi nhiều kiến thức chuyên môn và các công cụ tài chính phức tạp.
- Nhạy cảm với các giả định: Kết quả của DCF rất nhạy cảm với các giả định về tỷ suất chiết khấu (WACC), tỷ lệ tăng trưởng và giá trị thanh lý.
- Khó áp dụng cho các doanh nghiệp non trẻ: Các doanh nghiệp non trẻ thường chưa có lịch sử kinh doanh ổn định, việc dự báo dòng tiền trở nên khó khăn hơn.
- Không phản ánh các yếu tố phi tài chính: DCF tập trung chủ yếu vào các yếu tố tài chính, không tính đến các yếu tố phi tài chính như chất lượng quản lý, uy tín thương hiệu, v.v.
Conclude
In short, phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF) là một công cụ hữu ích và linh hoạt trong việc định giá cổ phiếu. HVA khuyên nhà đầu tư nên kết hợp phương pháp chiết khấu dòng tiền với các phương pháp khác như so sánh bội số, phân tích kỹ thuật để đưa ra quyết định đầu tư toàn diện hơn.
Công thức chiết khấu dòng tiền cung cấp một cái nhìn sâu sắc về giá trị nội tại của một công ty, tuy nhiên nhà đầu tư cần lưu ý rằng kết quả của phương pháp này phụ thuộc rất lớn vào độ chính xác của các dự báo và giả định. Ví dụ về phương pháp chiết khấu dòng tiền chỉ là một phần nhỏ trong quá trình đánh giá một cổ phiếu. Để trở thành một nhà đầu tư thành công, nhà đầu tư cũng cần không ngừng học hỏi và trau dồi kiến thức, kinh nghiệm về định giá cổ phiếu theo chiết khấu dòng tiền.
